Parafia rzymskokatolicka w Opatówku

           Dokładna data erekcji parafii w Opatówku nie jest znana. Prawdopodobnie stało się to przed 1370 r. Parafia od początku obejmowała Opatówek i wsie znajdujące się w promieniu ok. 7 km od kościoła: Borów, Cienię, Michałów, Szulec i Trojanów oraz nieistniejącą dziś wieś Zabrodzie. Parafią zarządzali zawsze księża świeccy. Zwykle było ich dwóch: proboszcz i wikary. Probostwo opatóweckie należało do największych w okolicach Kalisza i otrzymywali je najczęściej członkowie kapituły kolegiackiej z Kalisza lub kapituły z Chocza. Kolatorami parafii do czasów rozbiorów byli arcybiskupi gnieźnieńscy, później właściciel klucza dóbr opatóweckich - gen. Józef Zajączek i jego następcy.

Pierwszy wzmiankowany kościół powstał w Opatówku ok. 1360 r. z fundacji arcybiskupa Jarosława Bogorii Skotnickiego prawdopodobnie na miejscu wcześniejszego, drewnianego, który mógł spłonąć w czasie najazdu krzyżackiego w 1331 r. Był to gotycki, murowany, jednonawowy kościół zbudowany na planie krzyża, który tworzyła nawa główna i dwie boczne kaplice: św. Anny i św. Michała. Prezbiterium w kształcie apsydy znajdowało się od strony wschodniej. Kościół gotycki otrzymał wezwanie św. Doroty i był prawdopodobnie konsekrowany przez arcybiskupa Skotnickiego.

Obok kościoła zbudowano zamek, w którym gościli arcybiskupi (m. in.: Jarosław Bogoria Skotnicki, Janusz Suchywilk, Mikołaj Kurowski, Wojciech Jastrzębiec, Wincenty Kot z Dębna, Jan Gruszczyński, Zbigniew Oleśnicki, Stanisław Karnkowski, Krzysztof Antoni Szembek), przedstawiciele władz świeckich (m. in. książę Przemysław I, książę Przemysław II, król Kazimierz Wielki, król Władysław Jagiełło), uczeni (m. in. Mikołaj z Kalisza, Łukasz Watzenrode, Maciej z Koła, Tomasz Strzępiński) i inni ważni przedstawiciele tamtych czasów. Na zamku podpisywane były akty prawne dotyczące Kościoła i sług kościelnych, ale także spraw świeckich.

W XVI w. mieszczanin Piotr Sulisławski ufundował przy kościele szpital dla ubogich, który istniał jeszcze w połowie XVIII w. Na początku XVII w. istniała w Opatówku szkoła parafialna, której uczniowie śpiewali przed niedzielną sumą modlitwy brewiarzowe na wzór godzin kapłańskich. 29 września 1632 r. erygowano w parafii Bractwo Św. Anny. Ponadto działały tu bractwa: Pana Jezusa, św. Doroty i św. Józefa. Dniem szczególnie uroczystym dla parafii Opatówek była pierwsza niedziela po Wielkanocy, gdy do Opatówka przybywało na nabożeństwo wielu mieszkańców Kalisza. Przyjęto wówczas, że z Kalisza do Opatówka jest taka sama odległość jak z Jerozolimy do Emaus.

W I ćwierci XIX w., na polecenie i kosztem właściciela dóbr opatóweckich - gen. Józefa Zajączka, kościół w Opatówku został przebudowany. Autorem projektu przebudowy był Chrystian Piotr Aigner, jeden z najwybitniejszych architektów polskich tamtych czasów. W wyniku przebudowy kościół został otoczony arkadami, przebudowano i powiększono wieżę nad wejściem. Kościół ten był konsekrowany w 1860 r. przez biskupa diecezji kujawsko-kaliskiej, Michała Marszewskiego.

Kolejna przebudowa kościoła miała miejsce w latach 1905-1910. Staraniem ówczesnego proboszcza - ks. dra Adama Marczewskiego - stanęła nowa świątynia według projektu architekta diecezjalnego, Konstantego Wojciechowskiego. Została zmieniona orientacja kościoła; prezbiterium umieszczono po stronie zachodniej. Elementy kolumnady zostały wkomponowane w ściany zewnętrzne kościoła. Nad wejściem dobudowano dwie strzeliste wieże. Zmienił się także wystrój wnętrza. Konsekracja przebudowanej świątyni odbyła się 16 czerwca 1912 r., a dokonał jej biskup Stanisław Zdzitowiecki.

14 czerwca 1919 r. odwiedził parafię w Opatówku nuncjusz papieski Achille Ratti, który 6 lutego 1922 r. został wybrany papieżem i przyjął imię Piusa XI.

Brakuje dokładnych danych dotyczących liczby wiernych w parafii w dawnych wiekach. Na początku XVII w. do komunii przystępowało ok. 700 osób. W 1810 r. parafia liczyła 1325 wiernych, a w roku 1819 już 1627. W 1920 r. parafia liczyła 3447 wiernych, a w 1933 r. wzrosła do 5720 osób.

W parafii odbywają się 3 odpusty: w dniu św. Doroty - 6 lutego, w niedzielę po uroczystości Serca Jezusowego w czerwcu i w dniu św. Anny - 26 lipca.

1 lipca 2000 r., po 25 latach pasterzowania ks. kan. Tadeusza Sobczaka, proboszczem został ks. prał. dr Władysław Czamara, który jest także dziekanem dekanatu opatóweckiego. Obok proboszcza posługę kapłańską sprawowało dwóch wikariuszy, a od 2017 r pozostał jeden. 5 września 2009 r. ks. biskup Stanisław Napierała ustanowił dwóch nadzwyczajnych szafarzy komunii św. Byli nimi: Krzysztof Woźniak i Adam Niklas. Obecnie  szafarzami są także: Paweł Kołomecki, Hubert Kwinta, Hubert Niełacny
i Adam Walczak. Posługę organisty spełnia p. Zbigniew Błaszczyk a kościelnego p. Andrzej Żebrowski.  

Przy parafii w Opatówku działają różne organizacje i grupy wiernych. Są one obecne w życiu parafii poprzez zaangażowanie w obchody świąt kościelnych, rocznic i akcji społecznych. Grupa ministrantów, którą opiekuje się ksiądz wikariusz, spełnia ważną posługę w kościele. Chór kościelny, od 2010 r. pod dyrekcją p. Tomasza Niegowskiego –  wzbogaca swoim śpiewem liturgie mszy św. i  procesję Bożego Ciała. Wokalno-muzyczny zespół młodzieżowy prowadzony przez p. Dariusza Zielińskiego uczestniczy we mszach św. dla dzieci i młodzieży, jest obecny na trasie pielgrzymkowej oraz uświetnia swoim śpiewem uroczystości kościelne. Członkowie Bractwa św. Anny biorą udział z zapalonymi świecami w procesjach i ważnych wydarzeniach religijnych. Żywy Różaniec prowadzony przez księdza opiekuna odmawia różaniec w świątyni w każdy poniedziałek przed wieczorną mszą św. W grudniu 2006 r. powstało Koło Przyjaciół „Radia Maryja”, które do 2022 r. prowadziła sumienni i z pełnym zaangażowaniem p. Maria Dziedzicowa. Jej następczynią została p. Elżbieta Pawlakowa. Grupa  Ojca Pio spotyka się na modlitwie 23 dnia każdego miesiąca po wieczornej mszy św. oraz w każdą niedzielę na adoracji Najświętszego Sakramentu w kaplicy św. Anny i na modlitwie brewiarzowej zwanej Jutrznią. W każdy ostatni piątek miesiąca prowadzi nabożeństwo Drogi Krzyżowej w intencji zmarłych.  W parafii jest prowadzona działalność charytatywna, którą koordynuje p. Krystyna Kołomecka. Od 2002 r. wyrusza w sierpniu na Jasną Górę piesza pielgrzymka. Jako Grupa Oliwkowa jest jedną z grup promienistych Pieszej Pielgrzymki Kaliskiej do Częstochowy.  Organizowane są także pielgrzymki autokarowe do różnych miejsc kultu religijnego. Parafia gościła niejednokrotnie artystów, którzy koncertowali w kościele. Dwukrotnie występował tu zespół Claret Gospel z Wybrzeża Południowej Afryki. W czasie, kiedy wikariuszem był duszpasterz motocyklistów ks. Rafał Kowalski, odbywały się zloty motocyklistów, które były poprzedzone mszą św. w intencji motocyklistów i ich rodzin.

Parafia w Opatówku uczestniczy w obchodach świąt narodowych i współpracuje z władzami samorządowymi oraz z  instytucjami kultury. Od 2000 r. w parafii prowadzone są liczne inwestycje i remonty.

Obecnie parafia w Opatówku liczy ok. 5 tys. wiernych i wchodzi w skład dekanatu opatóweckiego należącego do diecezji kaliskiej. Do parafii należą następujące miejscowości: Opatówek, Bogumiłów, Borów, Cienia Pierwsza, Cienia Druga, Cienia Trzecia i Cienia Folwark, Józefów, Michałów Pierwszy, Michałów Drugi, Michałów Trzeci, Michałów Czwarty, Szulec i Trojanów.

Parafia posiada cmentarz grzebalny o powierzchni 2,39 ha z dziewiętnastowieczną kaplicą rodziny Radoszewskich, kaplicę przedpogrzebową obok kościoła, plebanię i wikariatkę.

Jadwiga Miluśka-Stasiak